16 Ekim'de Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Rusya ile Tudakul rezervuarındaki ilk nükleer santralin inşası ile ilgili anlaşmayı onayladı. Bu istasyon, Belarus adalarındaki nükleer enerji projesine benzer şekilde, Rus projesine göre inşa edilecek.
Kremlin'e göre; projenin maliyetinin 11 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 18-19 Ekim tarihleri arasında Özbekistan'a geldi ve nükleer santral şantiyesinin açılış törenine bizzat katıldı.
Nükleer santral, Buhara'nın 25 km kuzeydoğusundaki yapay rezervuar Tudakul’dan uzak olmayacaktı. Bununla birlikte uzmanlar istasyon için bir alan bakarken; aşağıdaki konular da önemliydi:
- suyun mevcudiyeti
- altyapı sistemlerinin yakınlığı,
- buranın deprem bölgesinden uzak olması.
Her üç koşul da sağlanarak; nükleer santralin yeri, Pamir-Hindu Kush bölgesinin en yakın sismik merkezinden 700 km uzaklıkta, dağlardan uzak bir konumda belirlendi. Büyük sanayi bölgelerine sahip Buhara ve Nevayi, kurulacak bu istasyondan çok uzak olmayacak. Zeravşan Nehri'nden gelen fazla suları toplayan ve Amuderya sularından karmaşık bir kanal sistemi ile beslenen Tudakul rezervuarı da projeye su olanağı sağlayacak.
Rus Rosatom, 2028 yılında açılması planlanan ilk güç ünitesi ile iki güç ünitesinden oluşan bir tesis inşa etmeyi planlıyor. Nükleer santralin plana göre kapasitesi 2300 megavat olacak ve bu da Özbekistan'ın elektrik ihtiyacının% 20'sini karşılayacak. Kremlin’in 11 milyar dolara mal olacağını tahmin ettiği proje, Özbek makamlarının hesaplarına göre; bugün elektrik üreten 4 milyar metreküplük doğal gaz tasarrufu sağlayacak.
Özbekistan'da atom enerjisinin kullanımı konusunda endişelere sahip çevreciler, devlet yetkililerine nükleer santrallere güvenli bir alternatif olan güneş enerjisi istasyonu tavsiyesinde bulunuyorlar. Subtropiklerde yer alan Özbekistan’da panellerin yerleştirildiği muazzam bölgeler mevcut. Ancak yeşil teknolojilerin yüksek maliyeti, güvenli enerji projesine son veriyor.
Şimdiye kadar Orta Asya ülkeleri içinde sadece Kazakistan'da 1973–1999 yılları arasında Aktay'daki 350 MW'lık hızlı nötron reaktörlü bir nükleer santral kullanıldı. Şuan Kazakistan'da aktif nükleer enerji santrali mevcut olmasa da Astana ve Moskova arasında Doğu Kazakistan Bölgesi'ndeki Kurçatov'da ve Balkaş Gölü kıyılarındaki Almatı bölgesindeki Ülken'de olmak üzere en az iki nükleer santralin inşası konusunda anlaşmalar var.
